خواص گیاه بهار نارنج

فصل بهار شهرهای شمالی را غرق در عطر خودشان می کنند و سوغات بهار به حساب می آیند، «بهار نارنج» گیاهی که از شکوفه تا میوه اش قابل استفاده است و با خود فرآورده هایی همچون مربای بهار نارنج، عرق بهار نارنج، میوه نارنج، چای بهار نارنج و آب نارنج را همراه دارد.
طبع بهار نارنج گرم و خشک است و برای افرادی که طبع سردی دارند بسیار مناسب است. درخت نارنج در مرحله اولیه به صورت بذر کاشته می شود و عموما در مناطق کاملا شمالی یا جنوبی به عمل می آید. این درخت عموما در مناطق گرم و مرطوب سرپا می ماند.

از شکوفه بهار نارنج گرفته تا میوه آن سرشار از خاصیت است، شکوفه نارنج را میتوان به صورت خشک شده، عرق گیری شده، مربا و.... استفاده کرد و خود نارنج را نیز به صورت طبیعی و آبگیری در فصول مختلف می توان در دسترس داشت چرا که می تواند درمانی برای بسیاری از بیماری های عصبی به خصوص آرامش اعصاب باشد.
در واقع دلیل شکوفه های بهار نارنج درخت نارنج است که از خانواده مرکبات به حساب می آید و موطن اصلی اش در کشور چین است. این میوه اولین بار به عنوان مصرف دارویی توسط پزشکانی در قرون وسطی کشف و استفاده شد.

چرا بهار نارنج می تواند علاج بسیاری از بیماری ها باشد؟

 بهار نارنج شامل مواد تشکیل دهنده بسیار مفید و مورد نیاز بدن است که عبارتند از منیزیم، منگنز، بور، کلسیم، روی، سلنیوم، سدیم، مس، پتاسیم و ویتامین‌های گروه B، C و D است، همچنین ترکیبات فعالی از جمله فلاونوئیدها و فورانوکومارین ها.
گیاه بهارنارنج با خاصیت های دارویی اش سردردهای میگرنی و عصبی را به شدت کاهش می دهد. اگر هر شب بی خواب هستید و ساعت ها بیداری در تخت کلافه تان کرده نیز به سراغ دمنوش بهار نارنج بروید و از عرق آن هم غافل نباشید که می تواند آرامشی برای خواب شما به ارمغان بیاورد. در مطالعه ای نشان داده شده است که اثر استفاده از دمنوش بهار نارنج اصل با استفاده از یک قرص دیازپام برابری می کند و همان خواب راحت را برای افراد رقم می زند. علاوه بر تاثیر مستقیم روی اعصاب دردهای عصبی مثل قولنج های عصبی را هم برطرف می کند.
علاوه بر این بهار نارنج اشتها آور است و برای سرفه های خشک و آلرژیک مفید است، تقریبا می توان گفت برای تمامی مشکلات گوارشی نیز عرق بهار نارنج داروی بسیار مفیدی است و میتواند شما را در دوره درمانی به نتایج سریعتری برساند.
اما دیگر مواردی که فرآورده های نارنج و یا شکوفه اش می توانند بر آن تاثیر گذار باشند عبارتند از:
•    برطرف کننده غم و ناراحتی و کمک به درمان افسردگی
•    تنظیم کننده تپش قلب نا منظم و استرس و حالات هیجانی
•    مقوی و ضد تشنج
•    درمان کننده درد های ریوی
•    کاهش دردهای معده، رفلاکس، گرفتگی هی عصبی و ماهیچه ای
•    خاصیت ضد سرطانی
•    کم کردن سرگیجه و رفع سکسه
•    رفع یبوست
•    کاهش علائم یائسگی
•    نرم کننده پوست های خشک
•    همچنین بهار نارنج به دلیل منشا بالای آنتی اکسیدان ها می تواند سیستم ایمنی بدن را تقویت کرده و به رفع التهابات کمک کند.

 آیا بهار نارنج به لاغری کمک می کند؟

این روزها که همه رعایت دستورات و رژیم غذایی را در برنامه شان جا داده اند و به دنبال راه حل هایی برای لاغری به روش های طبیعی هستند، بهار نارنج هم می تواند گزینه مناسبی باشد، چرا که به گفته بیشتر محققان داروهای شیمیایی علاوه بر اثربخشی کم عوارض نا مطلوبی هم دارند.
به همین دلیل امروزه در طب سنتی هم گیاهان بسیار زیادی معرفی شده اند که یکی از آنها بهار نارنج است. بهار نارنج، دارای مقـادیر كمـی از آلكالوییــدها ماننــد ســینفرین و اوكتوپــامین اســت كــه آگونیستهای سمپاتومیمتیك مستقیم و غیرمستقیم دارند. این مواد با غلظتهای بسیار كم در بهار نارنج وجود دارند و به عنوان كاهنـده وزن معروفند. همچنین تحقیقات نشان داده که آلکالوئید سینافین موجود در بهار نارنج باعث افزایش متابولیسم بدن و کاهش اشتها شده و در کنار ورزش می تواند باعث لاغری و کاهش وزن افراد شود.

 در چه مواردی نباید از بهار نارنج استفاده کرد؟

گیاهان هم مانند داروها می توانند عوارضی داشته باشند که باید به آن ها توجه کرد و استفاده شان را در موارد لازم محدود کرد. استفاده بیش از حد از بهار نارنج می تواند منجر به پرفشاری خون و افزایش ضربان قلب شود و موقعیت بیماران مبتلا به بیماری فشار را  تهدید کند، پس این افراد باید توجه داشته باشند که بهار نارنج را به صورت مدیریت شده استفاده کنند و در زمان استفاده فشارشان را کنترل کنند.
دوران بارداری نیز یکی از زمان هایی است که زنان باید قبل از استفاده از هر نوع گیاه یا دارویی با پزشک خود مشورت کنند، بهار نارنج نیز از همین دسته است، زنان باردار و شیرده باید توجه داشته باشند که در این دوران بهار نارنج را با احتیاط مصرف کنند.

چگونه از بهار نارنج استفاده کنیم؟

این گیاه فرآورده های بسیاری همچون، مربا، عرق، شربت، گیاه تازه، گیاه خشک شده، گیاه پودر شده، چای سیاه بهار نارنج و ... دارد که می توان بسته به ذائقه خود از انواع آن استفاده کنید:

 عرق بهار نارنج:

گیاه بهار نارنج را در قابلمه ریخته و تا نصف آن را با آب پر کنید. سپس شی سنگینی مثل سنگ را داخل قابلمه بگذارید و کاسه ای را در مرکز آن قرار دهید، توجه داشته باشید که باید در این مرحله در قابلمه را بالعکس بگذارید و روی قسمت گود آن آب بریزید، شعله را روشن می کنید تا کم کم آب روی در بخار شود و دائما با تمام شدن آب به آن آب اضافه می کنید، در نهایت با این روش  عرق بهار نارنج در کاسه روی آجر جمع می شود، شما باید دائما آن را خالی کنید و مجددا در قابلمه قرار دهید. عرق بهار نارنج به مدت یک سال از تاریخ تهیه اثر درمانی خود را حفظ می‌کند.

شربت بهار نارنج:

برای تهیه این شربت باید شکر و آب و عرق بهار نارنج را در ظرفی مخلوط کنید و روی حرارت قرار دهید، کمی قبل از قوام آمدن باید اندکی آبلیمو به آن اضافه کنید تا پس از سرد شدن شکرک نزند در هنگام جوشیدن نیز می توانید مقداری زعفران برای رنگ و همچنین طعم بهتر شربت به آن اضافه کنید، در نهایت وقتی ترکیب کمی قوام پیدا کرد باید آن را از روی حرارت بردارید و اجازه دهید تا خنک شود، بهتر است شربت را پس از خنک شدن در ظروف شیشه ای در بسته و  در یخچال نگهداری کنید.

 دمنوش بهار نارنج:

اما اگر جزو افرادی باشید که گرم نوش ها را به سردنوش ها ترجیح دهید باید به دنبال دمنوش این گیاه باشید، که دم کرده آن نیز می تواند به جهت تازگی در هر بار مصرف بهتر باشد، برای تهیه این دمنوش دو قاشق غذاخوری بهار نارنج خشک شده کافیست، گیاه را در داخل قوری ریخته و روی آن دولیوان آب جوش بریزید و 15 دقیقه زمان دهید تا دم بکشد سپس می توانید آن را با عسل، نبات یا کشمش میل کنید.
دم کرده بهار نارنج اندکی تلخ خواهد شد، پس اگر چندان طرفدار مایعات تلخ نیستید بهتر است با یکی از مواردی که ذکر شد آن را سرو کنید.
همچنین اگر استفاده مداوم از عرق یا دمنوش آن برایتان سخت است می توانید در هر بار استفاده از چای سیاه نیز همراه با چایی اندکی هم بهار نارنج به قوری اضافه کنید تا با هم دم بکشند و طعم مخلوط و محبوب تری را برایتان ایجاد کنند.عطر، طعم و کیفیت این محصول با یک بار امتحان در خاطرتان باقی می ماند.

تولید بهار نارنج خشک برای دمنوش و چای:

برای خشک کردن صحیح گل‌های نارنج هم باید گل‌های ناشکفته را صبح زود جمع‌آوری کرد و در تاریکی خشکاند البته این عمل در فصل بهار که موقع گل‌دهی نارنج است باید انجام شود. در غیر این صورت ممکن است اسانس گل تخریب شده و بو، طعم و خواص آن تغییر کند.

عموما برای این کار پای درخت های نارنج پارچه  های بزرگی را پهن می کنند و درخت را به آرامی تکان می دهند، تاز ازنظربهداشتی نیز شکوفه ها تمیز بمانند

پای درخت پارچه های بزرگی پهن می کنند و به آرامی درخت نارنج را تکان می دهند تا بهار نارنج روی پارچه بریزد و از نظر جمع آوری و بهداشتی بهتر است پارچه ای در زیردرخت پهن شود. توجه داشته باشید برای خشک کردن بهار نارنج باید شرایطی را مهیا کرد. از جمله مهمترین این شرایط، آماده کردن محیطی کاملا تاریک که بهار نارنج را بلافاصله بعد از جمع آوری در محل تاریک خشک کنید تا رنگ گلبرگهای بهار نارنج تغییر نکند.

مربای بهار نارنج:

تداخلات دارویی:

گیاهان نیز به دلیل خاصیت دارویی شان ممکن است تداخلاتی با داروهای شیمایی داشته باشند، بهار نارنج ممکن است با داروهای ضد افسردگی مثل فنلزین، ترانیل سیپرومین و داروهایی مثل میدازولام، دکسترومتورفان، ایندیناویر، لووستاتین، کتوکونازول، ایتراکونازول، فکسوفنادین، آمیودارون، دیزوپیرامید، کینیدین، تیوریدازین و پروکائین آمید تداخل دارویی داشته باشد. در صورت مصرف یکی از این داروها پیش از استفاده از بهار نارنج یا مکمل های آن، با پزشک مشورت کنید.

مصرف مجاز بهار نارنج چه قدر است؟

در حال حاضر اطلاعات علمی کافی برای تعیین محدوده مصرفی بهار نارنج وجود ندارد. اما باید بدانید که محصولات طبیعی هم نمی توانند الزاما بدون خطر باشند و ممکن است استفاده زیاد آن ها برای شما خطر آفرین باشد. به همین خاطر پیش از مصرف هر محصول به برچسب بسته بندی آن توجه و در صورت داشتن بیماری یا عارضه ای خاص، با پزشک مشورت کنید.  
در صورت زیاده روی در مصرف بهار نارنج می توانید اندکی گلاب میل کنید چرا که گلاب مصلح بهار نارنج است.

قیمت بهار نارنج

طی سال‌های اخیر، تجارت بهار نارنج رونقی قابل توجهی یافته است تاجایی که، قیمت هر یک کیلو از بهار نارنج بسته به مرغوبیت آن، بین 3 تا 5 میلیون تومان متغیر است. جمع‌آوری بهار نارنج بسته به منطقه جغرافیایی از نیمه فروردین ماه و هم‌زمان با شکوفه دادن این گیاه، آغاز و تا اواخر اردیبهشت ادامه دارد و اصلی ترین زمان برداشت آن در روزهای پایانی فروردین تا نیمه اردیبهشت‌ است.

مطالب مرتبط